دزدی چیست؟

بطور کلی گرفتن مال و ثروتی که مال دیگری است،به صورت پنهان واز آن خود کردن آن مال و ثروت را می توان دزدی نامید.

دزدی سبب به خطر انداختن امنیت ملی جامعه،تن پروری و عدم تن دادن به کار و تلاش در افراد و احساس آبرو ریزی و ملامت وجدان و خجالت و شرمندگی می شود.

دزدی انواع و علتهایی دارد و بر حسب گروه سنی کسی که دست به این عمل می زند،از نظر کیفی متفاوت می شود.علت دزدی در عالم بزرگسالان با آنچه در عالم کودکان روی می دهد متفاوت است.بزرگسالان معمولا با اراده و تصمیم خود و با آگاهی از عواقب آن دست به دزدی میزنند و میخواهند بدون کار و تلاش و بی دردسر به هدف برسند. بزرگسالان اغلب این عمل را با ترس و آگاهی از مجازات و تنبیه انجام می دهند.در حالی که دزدی نزد کودکان و نوجوانان انگیزه ها و علت های دیگری دارد.مهمترین علت این عمل نزد کودکان عدم آگاهی آنان از موضوع مالکیت است.حتی تا حدود سن 8 سالگی که کودکان با مفهوم مالکیت آشنا می شوند هنوز نمی تواند به وسوسه های درونی خود درباره دستیابی به اموال دیگری و یا  تصاحب آن برایش هنوز جا نیفتاده است.

معمولا این گروه از کودکان بدون توجه به ارزشهای مادی یک شی به صرف جذاب و جالب بودن آن میل به تصاحب آن پیدا میکنند و به داشتن آن اقدام می کنند.

این گروه از کودکان معمولا کمتر به پول برایخرید اشیاء یا ارزش مادی آن توجه دارند . گاه کودکان این سن به دلیل شکم بارگی و میل زیاد به خوردن اقدام به برداشتن خوراکی دیگران میکنند . درضمن ممکن است رفتار های نادرست والدین،تبعیض ها و بی توجهی های انان نسبت کودک سبب شود تا کودک برای نشان دادن خود به والدین یا جلب توجه انان دست به دزدی بزند . گاهی کودک به انچه متعلق به خودش است قانع نیست و در زندگی با مفهوم قانع بودن آشنا نشده و زیاده خواهی او را به این کار وا دارد .

والدین باید توجه داشته باشند که بیشتر دزدی ها در سنین 5 تا 7 سالگی تقلیدیست و به تدریج به صورت عادت در میاید .

علت های دزدی در نوجوانان :

الف)نیاز های مادی :

 گاه کافی نبودن پول تو جیبی یا عدم امکانات مادی خانواده و انگیزه های مادی میتوانند نوجوان را وادار کند که برای رفع نیاز های مالی خود دست به دزدی بزند.

ب)علت های عاطفی :

نیاز به محبت از سوی والدین یا سایر نوجوانان و گروه همسال ، همچنین نیاز به شهرت و محبوبیت بین همسالان و تلاش برای جبران احساس  حسادت نسبت به دوستان یا خواهران و برادران همگی ممکن است سبب دزدی شود . تلاش برای جلب محبت دیگران یا صرف پول دزدی برای خرید هدیه برای دیگران ممکن است سبب دزدی شود .

ج) علت های روانی :

عوامل متعدد روانی نیز ممکن است سبب شود که نوجوان دست به دزدی بزند از جمله تحریک به دزدی با دور از دسترس قرار دادن چیزی و یا قفل کردن جایی که اشیاء به خصوص در ان قرار دارد .این کار ممکن است خود به خود نوجوان را تحریک به دستیابی به ان شیء از طریق دزدی کند.

عدم درک دستورات اخلاقی نیز عامل دیگری برای انجام کار های خلاف از جمله دزدی محسوب میشود .از سوی دیگر تنها گذاشتن های مکرر برای نوجوانانی ک قادر نیستند به نحو خلاق تنهای خود را جبران کنند،ممکن است سبب شود نوجوانان برای سرگرمی و گریز از تنهایی و بیکاری دست به دزدی بزنند .

گاه عقده و مشکلات و سایر کمبود های روانی ممکن است نوجوان را به دزدی وادارد .معمولا در چنین مواقعی هدف از دزدی استفاده از ان مال بخصوص یا تملک ان نیست بلکه به نوعی خالی کردن عقده ها و صدمه به دیگران مورد نظر نوجوان است .در چنین مواردی دزدی ممکن است با خشونت و خراب کاری نیز همراه باشد .

گریز از اضطراب و رفع ان نیز ممکن است یکی دیگر از علت های دزدی در نوجوان باشد .نیاز کاذب به داشتن یک چیز یا تملک وسیله یا کالای پر زرق و برق که در حالت معمول قابل دسترسی نیست میتواند انگیزه دزدی شود .

گاه نوجوان برای اعتراض به نظام و سیستمی که در ان زندگی میکند یا درس میخواند برای نشان دادن عصیان و طغیان یع توانایی خود در داخل ان نظام دست به دزدی بزند .

تقلید از الگو های موجود در زندگی خانوادگی و اجتکاعی و وسایل ارتباط جمعی نیز نقش مهمی در دزدی نوجوانان دارد .

د)عوامل فرهنگی و تربیتی:

دزدی چنان چه در قبل اشاره شد در همه موارد دزدی خوانده نمیشود .ان کس را دزد مینامیم که در عین اگاهی و اطلاع از زشتی عمل خود بدان کار اقدام میکند .پس در شرایطی که نوجوان قاعدتا میداند که از نظر معیار های اخلاقی و اجتماعی چه کاری خوب است و چه کاری بد و باز هم دست به دزدی میزند ،چنان چه سایر عوامل مسبب دزدی او را به این کار وادار نکرده باشد ،اعتمالا از نظر تربیتی و فرهنگی دچار ضعف و دزدی است .معاشرت های نامناسب ،نبودن عزت نفس کافی ، چشیدن لذت دزدی،عدم کنترل های لازم در محیط زندگی و .....میتواند نقشی در ایجاد یا گسترش این عادت زشت داشته باشد .

هشدارها و نکاتی در برخورد و مقابله با دزدی نوجوانان:

1-والدین و بزرگتر ها باید در عین خونسردی و آرامش در مقابل دزدی کودکان و نوجوانان،نسبت به آن بیتفاوت نباشند.

2- بزرگترها باید از عکس العمل تند،عصبی،موقت و غیر پیگیر خودداری کنند.

3- هنگام کشف دزدی نوجوان نباید کار او را بزرگتر از آنچه هست جلوه داد.

4- چون نوجوان نسبت به یک موقعیت نامناسب ممکن است عکس العمل های متفاوتی داشته باشند پس در دزدی نوجوان نباید به سرعت حکم صادر کرد بلکه باید خصوصیات نوجوان را در نظر گرفت.

5- والدین و مربیان باید در مقابل دزدی نوجوان به خود و به طرف مقابل فرصت فکر کردن بدهند.

6- چون دزدی علتهای مختلف دارد،مانند هر معلول دیگر نخست باید علتها را پیدا کرد سپس به چاره جویی پرداخت.

7- از دادن نسبت دزد یا دروغگو به نوجوان بپرهیزیدو نسبت به آینده او پیشگویی نکنید.

8- نسبت به نوجوان بی اعتمادی نشان ندهید.

9- شرایط را طوری کنید که نوجوان به دزدی وسوسه نشود.

10- با نوجوان بحث و جدل نکنید،او را سئوال پیچ نکنید.بلکه خیلی صریح موضوع را با او در میان بگذارید و به چاره جویی بپردازید.

11- آرام و قاطع باشید و به نوجوان بفهمانید شیء برداشته شده مال او نیست و باید هر چه زودتر به صاحبش برگردد.(برای برگرداندن شیء به صاحبش به نوجوان کمک کنید و او را در مضیقه قرار ندهید).

12- برخورد با دزدی نوجوان را دور از هیاهو و انظار انجام دهید و توجه دیگران را به کار او جلب نکنید.(آبروی نوجوان را نریزید).

13- هرگز نوجوان را وادار به اعتراف کردن نکنید زیرا او را به دروغگویی نیز وا می دارد.

14-دقت شود تا نیازهای مادی واقعی نوجوان رفع شود.

15- به نوجوان فرصت محبوبیت خانوادگی و اجتماعی بدهید.

16- برداشتن چیزهای کوچک از داخل خانواده دزدی محسوب نمی شود،باید علت را بررسی کرد.

17- عدم رضایت خود را از کار او بطور واضح و روشن،صادقانه و با بیان بسیار کوتاه نشان دهید.(از بحث و موعظه درباره کارش بپرهیزید).

18- تنبیه متناسب، موجه و قابل قبول برای کارش در نظر بگیرید.(از تنبیه های سخت بپرهیزید).

19- درد ل نسبت به نوجوان کینه نورزید و گذشت داشته باشید اما خطایش را نادیده نگیرید و نگذارید به صورت عادت درآیدو در عین حال او را مورد بی مهری قرار ندهید.

20- بطور کلی دادن اطلاعات و آگاهی های لازم،رعایت احترام و عزت نفس نوجوان،فراهم کردن سرگرمی های سازنده و مناسب و پر کردن اوقات فراغت به نحو مطلوب،دادن مسئولیتهای در حد توان،شرکت دادن نوجوان در زندگی جمعی و خانوادگی هم فکری و دوستی با نوجوان و رعایت نکات دیگر تربیتی در ارتباط با نوجوان می تواند انگیزه های رفتاری نادرست را تا حد زیادی از بین ببرد.